از بهترین روغن خوراکی تا بدترین‌

 بهترین روغن خوراکی تا بدترین : مصرف بیش از حد روغن‌های ناسالم، یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌های قلبی و عروقی است. انتخاب بهترین روغن، می‌تواند به شما کمک کند تا از این بیماری‌ها پیشگیری کنید. پس بهتر است به دنبال بهترین روغن برای پخت و پز و سرخ‌کردنی‌های خود باشیم.

فواید روغن خوراکی برای بدن

بهترین روغن خوراکی روغنی است که به القای احساس سیری پس از صرف یک وعده‌ی غذایی نسبتا کامل کمک کند. به گفته‌ی متخصصان تغذیه، بدن چربی و پروتئین را به مراتب آهسته‌تر از کربوهیدرات تجزیه و جذب می‌کند. بنابراین، استفاده از روغن مناسب می‌تواند به القای احساس سیری و حفظ وزنی متعادل کمک کند. لازم به ذکر است که بهترین روغن خوراکی برای چاقی، روغن‌های مایع و گیاهی هستند. اگر از اضافه وزن رنج می‌برید و قصد دارید رژیم غذایی خود را تغییر دهید، از مصرف روغن‌های جامد و حیوانی خودداری کنید.

بهترین روغن ها چه خواصی دارند؟

روغن‌های مختلف، خواص و کاربردهای متفاوتی دارند و انتخاب بهترین گزینه به عوامل متعددی از جمله نوع پخت و پز، اهداف سلامتی و ترجیحات شخصی بستگی دارد. ویژگی‌های بهترین روغن عبارتند از:

• نقطه دود بالا: نقطه دود دمایی است که در آن روغن شروع به دود شدن و تجزیه شدن می‌کند. روغن‌هایی با نقطه دود بالا برای پخت و پز با حرارت بالا مانند سرخ کردن مناسب‌تر هستند.
• حاوی چربی‌های سالم: روغن‌های غنی از چربی‌های تک غیراشباع و چند غیراشباع برای سلامتی قلب مفید هستند. این چربی‌ها به کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب کمک می‌کنند.
• آنتی‌اکسیدان‌ها: روغن‌هایی که حاوی آنتی‌اکسیدان هستند، به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند.
• طعم و عطر دلپذیر: روغن‌های با طعم و عطر خوب می‌توانند به بهبود طعم غذا کمک کنند.

۸ مورد از بهترین روغن‌های خوراکی برای بهبود سلامتی

بهترین روغن خوراکی چیست؟ در ادامه لیستی ۸ موردی از انواع روغن‌های مفید آورده شده است که می‌تواند به شما برای انتخاب بهترین روغن خوراکی کمک کند. به خاطر داشته باشید که روغن‌های گیاهی و مایع به روغن‌های حیوانی و جامد ارجحیت دارند. هر کدام از این روغن‌ها خواص ویژه‌ای دارند که آن‌ها را از دیگری متمایز می‌کنند. بنابراین، با در نظر گرفتن فواید هر کدام، می‌توانید بهترین روغن خوراکی متناسب با نیازهایتان را انتخاب کنید.

۱. روغن زیتون

روغن زیتون یکی از اجزای جدانشدنی رژیم‌های غذایی سالم مدیترانه‌ای است. از این روغن در انواع سالادها، پاستاها و نان‌ها استفاده می‌شود و از دیده‌ی بسیاری از متخصصان تغذیه، بهترین روغن خوراکی برای کبد چرب است. هنگام انتخاب روغن زیتون توجه داشته باشید که تا جای ممکن از روغن‌های بکر یا فرابکر استفاده کنید. در ساختار روغن‌های بکر و فرابکر، چربی بدون استفاده از مواد شیمیایی استخراج شده است و حاوی بیش از ۳۰ نوع ترکیبات فِنولی است که خاصیت ضدالتهابی دارند و باعث گشاد شدن رگ‌ها می‌شوند.

یکی دیگر از دلایلی که روغن زیتون را تبدیل به بهترین روغن خوراکی می‌کند، توانایی آن در پیشگیری از ابتلا به آلزایمر است. بر اساس یافته‌های علمی، بعضی از انواع روغن زیتون فرابکر حاوی نوعی ترکیب ضدالتهاب و ضدفراموشی به نام «اُلیوکانتال» هستند. وجود داشتن این ماده در روغن با ته‌مزه‌ای تیز مانند پس از مصرف قابل تشخیص است.

۲. روغن کانولا

روغن کانولا فقط ۷ درصد چربی اشباع‌شده دارد و مانند روغن زیتون، سرشار از چربی‌های اشباع‌نشده است. با این وجود، محققان بر سر مفید یا مضر بودن آن توافق ندارند. بر اساس یافته‌های علمی متخصصان تغذیه‌ی دانشگاه هاروارد، یکی از نگرانی‌های موجود در خصوص روغن کانولا مرتبط با حلال هگزان است که برای استخراج روغن از دانه استفاده می‌شود و به ظن عده‌ای ماده‌ای سمی است. البته مقادیر بسیار ناچیزی از این ماده در محصول نهایی باقی می‌ماند که قدرت مسموم کردن ندارد.

نمی‌توان روغن کانولا را با قطعیت بهترین روغن خوراکی معرفی کرد، اما یافته‌های علمی نشان داده‌اند که میزان چربی ترانس این نوع روغن تفاوت چندانی با دیگر روغن‌های گیاهی موجود در بازار ندارد. نکته‌ی مثبت در رابطه با روغن کانولا، بالا بودن نقطه‌ی دود آن است. به علاوه، این نوع روغن مزه‌ی خاصی هم ندارد و برای سرخ کردن و برشته کردن مواد غذایی گزینه‌ی بسیار مناسبی است. توجه داشته باشید که از این روغن کانولا برای مزه دادن به سالاد و سایر غذاها استفاده نکنید، چراکه این روغن هیچ مزه‌ی خاصی ندارد و فقط غذا را چرب می‌کند.

۳. روغن دانه‌ی کتان

روغن دانه‌ی کتان منبع غنی آلفا لینولِنیک اسید، نوعی اُمگا-۳ بسیار مفید، است و بهترین روغن خوراکی برای کسانی محسوب می‌شود که از کمبود اسید‌های چرب مفید رنج می‌برند. مصرف این روغن در کنار سایر مواد غذایی همچون ماهی سالمون، ماهی خال‌خالی و ماهی ساردین، تأمین تمام انواع اُمگا-۳ لازم برای بدن را تضمین می‌کند. لازم به ذکر است که بدن قادر به تولید این نوع اُمگا-۳ نیست و مصرف آن می‌تواند احتمال ابتلا به برخی از انواع سرطان را کاهش دهد. روغن دانه‌ی کتان همچنین قادر است علائم آرتروز را بهبود بخشد.

۴. روغن آووکادو

اگر علاقه‌مند به آووکادو هستید، حتما روغن آووکادو را هم دوست خواهید داشت. آووکادو و روغن آووکادو سرشار از چربی‌های اشباع‌نشده هستند. روغن آووکادو در دمای پایین و بالا حاوی مقادیر زیادی از مواد مغذی است و می‌تواند برای افرادی که به دنبال روغنی همه کاره و سبک هستند، بهترین روغن خوراکی محسوب شود. نقطه‌ی دود روغن آووکادو از روغن زیتون بالاتر است و می‌تواند برای سرخ کردن، نانوایی و آشپزی به مدت طولانی استفاده شود.

۵. روغن گردو

روغن گردو انتخابی سالم و منبعی غنی از اُمگا-۳ است و نقطه‌ی دود بسیار پایینی دارد. بنابراین، انتخاب مناسبی برای آشپزی کردن نیست. ساختار غنی و مزه‌ی دلپذیر این روغن، آن را تبدیل به گزینه‌ی مناسبی برای مزه‌دار کردن سالادها و سایر مواد غذایی سرد کرده است. روغن گردو، بهترین روغن خوراکی برای کسانی است که از کلسترول بالا رنج می‌برند و به دنبال راهی برای افزایش میزان کلسترول مفید هستند.

۶. روغن کنجد

بهترین روغن از دید طب سنتی آسیایی روغن کنجد است. روغن کنجد سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ است و خاصیت ضدالتهابی دارد. از این رو، بهترین روغن خوراکی برای بهبود سلامت قلب و استخوان‌ها محسوب می‌شود. از طرفی، این روغن نقطه‌ی دود بالایی هم دارد و برای پخت‌وپز مناسب است. چربی زیاد روغن کنجد باعث شده تا در مقادیر کم هم بتواند نیازهای غذایی روزمره را برطرف کند. در فرهنگ غذایی آسیایی، از روغن کنجد برای مزه‌دار کردن غذاهای سرد هم استفاده می‌شود.

۷. روغن هسته‌ی انگور

چربی اشباع‌شده‌ی موجود در روغن هسته‌ی انگور بسیار اندک است. این روغن، با نقطه‌ی دود بالایی که دارد، می‌تواند بهترین روغن خوراکی برای پختن و سرخ کردن انواع غذاها محسوب شود. مزه‌ی ملایم روغن هسته‌ی انگور طعم بسیار مطلوبی به سالاد یا سبزیجات سرخ‌شده می‌بخشد و خوردن آن‌ها را لذت‌بخش‌تر می‌کند. این روغن هم مانند روغن دانه‌ی کتان حاوی مقادیر زیادی از اُمگا-۶ و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کنند و سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشند. یک قاشق چای‌خوری از روغن هسته‌ی انگور حاوی مقادیر بسیاری از ویتامین ای است.

۸. روغن آفتابگردان

ایرانیان آشنایی دیرینه‌ای با روغن آفتابگردان دارند و عموما از همین روغن برای پخت‌و‌پز استفاده می‌کنند. خوشبختانه، روغن آفتابگردان هم حاوی مقادیر زیادی از چربی‌های اشباع‌نشده است و به میزان بسیار اندکی چربی اشباع‌شده دارد. مطالعات علمی نشان داده‌اند که استفاده از روغن آفتابگردان به جای روغن‌های جامد و حیوانی می‌تواند میزان کلسترول مضر و تری‌گلیسیرید را در بدن کاهش دهد. این روغن هم مانند روغن هسته‌ی انگور منبع غنی ویتامین ای است و می‌تواند به عنوان بهترین روغن خوراکی مورد استفاده قرار بگیرد.

انواع روغن های خوراکی

بدترین روغن‌های خوراکی

برخی از روغن‌ها به‌دلیل محتوای بالای چربی‌های اشباع و ترانس، می‌توانند به مشکلات جدی سلامتی منجر شوند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این روغن‌ها و تأثیرات منفی آن‌ها بر سلامتی خواهیم پرداخت:

روغن پالم

روغن پالم یکی از روغن‌های گیاهی است که به‌دلیل داشتن چربی‌های اشباع بالا، ضررهایی برای سلامتی دارد. این روغن از میوه درخت نخل روغنی استخراج می‌شود و در بسیاری از محصولات غذایی استفاده می‌شود؛ اما باید بدانید که مصرف مداوم روغن پالم خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع 2 و برخی انواع سرطان را افزایش دهد.

اگر در انتخاب بین بهترین و بدترین روغن خوراکی در سر دوراهی ایستاده‌اید. باید بدانید که به‌دلیل مضرات سلامتی که روغن پالم دارد، توصیه می‌شود از مصرف آن خودداری کنید.

روغن‌های هیدروژنه و نیمه‌هیدروژنه

روغن‌های هیدروژنه و نیمه‌هیدروژنه از جمله مواد غذایی هستند که به‌دلیل تأثیرات منفی بر سلامتی، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. مصرف روغن‌های نیمه‌هیدروژنه می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. این روغن‌ها با افزایش خطر بیماری‌های قلبی، افزایش کلسترول، تری‌گلیسریدها و افزایش واکنش‌های التهابی در بدن مرتبط هستند.

چگونگی تشخیص روغن خوب از بد

 تشخیص روغن خوب از بد می‌ تواند بسته به کاربردهای مختلف آن و ویژگی‌ های مورد نیاز متغیر باشد. اما در کل، برخی از ویژگی‌هایی که می‌توانند برای تشخیص روغن خوب مفید باشند عبارتند از:

ترکیب شیمیایی

 روغن خوب باید از ترکیبات با کیفیت و مناسب تشکیل شده باشد. برای مثال، در روغن‌ های خوراکی، میزان اسیدهای چرب اشباع و غیرشباع می‌تواند نشانگر کیفیت روغن باشد.

پایداری حرارتی

 روغن خوب بایستی پایداری حرارتی مناسبی داشته باشد تا در دماهای بالا دچار اکسیداسیون نشود و مواد جانبی مضر تولید نکند.

طعم و بو

روغن خوراکی خوب بایستی طعم و بوی مناسبی داشته باشد. بوی نامطلوب یا طعم ناخوشایند ممکن است نشانگر آلودگی یا فرآیند تولید نامناسب باشد. در کل برخی از روغن ها به صورت کلی به عنوان اسانس استفاده می شوند.

رنگ

 رنگ روغن می تواند نشانگر کیفیت آن باشد. روغن‌های با رنگ خوب و تمیز معمولاً کیفیت بهتری دارند.

تاییدیه‌ ها و استانداردها

 برخی از روغن‌ها ممکن است تحت استانداردها و تاییدیه‌هایی مانند ISO یا FDA قرار داشته باشند که نشان ‌دهنده کیفیت و مطابقت با استانداردهای مشخص هستند.

روغن خوراکی داتیس در دو نوع سرخ کردنی و پخت و پز با پروکسی صفر و داشتن تمامی ISO ها بهترین انتخاب برای مصرف روزانه شماست.